Το 1996, έγινε στο Λιμενικό Σώμα (Λ.Σ.) δωρεά τεσσάρων ελικοπτέρων τύπου AS-332 Super Puma, για σκοπούς έρευνας και διάσωσης. Η ανάγκη για αναβάθμιση του τομέα της έρευνας και διάσωσης είχε γίνει πολύ επιτακτική την περίοδο εκείνη, μιάς και κατέστει κατανοητό, πώς η κυριαρχία στο Αιγαίο δεν ήταν πλέον θέμα αναχαίτησης αλλά θέμα Έρευνας και Διάσωσης (Ε/Δ). Ωστόσο το Λ.Σ. αν και ήθελε να έχει στην κατοχή του την περιουσία που του δόθηκε, αδυνατούσε να επιχειρήσει τα ελικόπτερα αυτά. Έτσι αποφασίστηκε να αναλάβει η Πολεμική Αεροπορία την χρήση των τεσσάρων αρχικών Super Puma, δεδομένου τού ότι ήταν ήδη ο αρμόδιος φορέας για παροχή Έρευνας και Διάσωσης. Ωστόσο η απόφαση αυτή συνοδευόταν από την απαίτηση να επιβαίνει των ελικοπτέρων ένας αξιωματικός σύνδεσμος του Λ.Σ.

Τα καθήκοντα κάθε μέλους ενός πληρώματος ελικοπτέρου Ε/Δ είναι συγκεκριμένα. Πηγάζουν πρωτίστως από το Flight Manual του ελικοπτέρου και ακολούθως από την κοινή λογική. Στην περισσότερες χώρες του κόσμου (αν όχι σε όλες), στα Super Puma που εκτελούν S.A.R, επιβαίνει ο κυβερνήτης, ο συγκυβερνήτης, ο ιπτάμενος μηχανικός / Hoist Operator και ένας ή δύο ανά περίσταση δύτες – διασώστες. Ο ρόλος όλων των προαναφερθέντων είναι ουσιώδης. Δεν μπορεί να πετάξει ένα τέτοιο ελικόπτερο χωρίς δύο χειριστές. Δεν μπορεί να λειτουργήσει το Hoist εάν δεν υπάρχει ιπτάμενος μηχανικός, δεν μπορεί να γίνει διάσωση χωρίς τους διασώστες. Η νεοελληνική ανακάλυψη, όμως, των συνδέσμων που επιβαίνουν του ελικοπτέρου χωρίς να κάνουν απολύτως τίποτα, είναι γελοία! Είναι τόσο γελοία, που όταν ερωτούμαι τι πλήρωμα επιβαίνει του ελικοπτέρου, πραγματικά ντρέπομαι να το πώ!

Οι αξιωματικοί αυτοί του Λ.Σ, είναι στην πλειοψηφία τους πρώην κυβερνήτες των διασωστικών σκαφών, γνωστών ως N/Γ, όπως αυτά που βλέπουμε συχνά στα λιμάνια όλης της χώρας. Υπό άλλες συνθήκες θα ήταν απαραίτητη η παρουσία τους σε κάποιο άλλο πόστο της υπηρεσίας τους, όπου πραγματικά θα προσέφεραν. Θα ήταν και σε εμάς χρήσιμοι, εάν είχαν ιδιότητα διασώστη, όπως οι συνάδελφοί τους (που κατά μυστήριο τρόπο, προέρχονται και αυτοί από το Λ.Σ!).

Σε θεωρητικό επίπεδο, βάση των θεσμικών κειμένων ένας σύνδεσμος στο πλήρωμα έχει τα ακόλουθα καθήκοντα (σας τα μεταφέρω ακριβώς όπως αναγράφονται):

α. Παρακολουθεί τη θέση (στίγμα) του Ε/Π σε συνεργασία με τον CoP και την εξέλιξη της αποστολής.

β. Συμπληρώνει τα στοιχεία στην κάρτα αποστολής (SAR Mission Cart) σύμφωνα με τις οδηγίες του PiC.

γ. Επικοινωνεί με το ΕΚΣΕΔ και με σκάφη επιφανείας όποτε απαιτηθεί στα HF ή VHF SHIP ανάλογα.

δ. Παρέχει πληροφορίες για κατάσταση θάλασσας, θαλάσσια ρεύματα, στοιχεία σκαφών επιφανείας.

ε. Κατά τη φάση της Έρευνας, εκτελεί χρέη παρατηρητή στον τομέα του (όπως περιγράφεται στην τεχνική πτήσεως). Σε έρευνα τη νύκτα, μπορεί να του ανατεθεί η παρακολούθηση της εικόνας του FLIR από τη θέση jump seat.

Υπηρετώ στην 384 Μοίρα Έρευνας και Διάσωσης από το 2007. Έχω βρεθεί σε όλη την γκάμα των πραγματικών αποστολών της Μοίρας. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι τα καθήκοντα αυτά είναι τόσο απλοικά, που μία γιαγιά θα μπορούσε να τα εκτελέσει χωρίς απολύτως καμία εκπαίδευση. Πρακτικά δεν χρειάζεται κάν να τα φέρουν εις πέρας, μιάς και γίνονται από το υπόλοιπο πλήρωμα:

α. Το στίγμα του ελικοπτέρου σίγουρα παρακολουθείται από τους χειριστές. Αν υπήρχε αμφιβολία επ᾽αυτού, δεν θα είχαμε τελιώσει την Σχολή Ικάρων.

β. Μία απ τα ίδια για την κάρτα αποστολής.

γ.Η επικοινωνία με το ΕΚΣΕΔ γίνεται από τον non-flying pilot. Η δε επικοινωνία με τα σκάφη επιφανείας δεν χρειάζεται γνώσεις πανεπιστημίου (η φρασεολογία που χρησιμοποιείται-αν μπορούμε να πούμε ότι χρησιμοποιείται στην πράξη κάποια φρασεολογία- είναι σαφέστατα γνωστή).

δ. Την κατάσταση της θάλασσας εκτός των διασωστών που γνωρίζουν πολύ καλά, την βλέπουν και οι χειριστές (τυφλοί πιλότοι δεν υπάρχουν ούτε στις ταινίες)

ε. Το FLIR το χειρίζεται πάντα ο non-flying pilot. Αμφιβάλλω αν οι σύνδεσμοι γνωρίζουν πώς λειτουργεί. Ποτέ δεν είδα κάποιον να το ακουμπάει.

Δεν βλέπω λοιπόν απολύτως κανέναν λόγο να αχρηστεύονται τόσοι πολλοί αξιόλογοι άνθρωποι χωρίς καμία αιτία!

Σε εποχές όπου περικόπτεται το ψωμί από τον τελευταίο καρμίρη, είναι άδικο να πληρώνει το κράτος μεγάλα ποσά, προκειμένου να έχει καθημερινά οχτώ (8) αξιωματικούς σε αχρηστία. Το Λ.Σ. τσιγκουνεύεται να δώσει λεφτά για άλλα, πολύ σπουδαία πράγματα, όπως είναι οι καταδυτικές στολές των διασωστών μας! Οι δύτες μας αναγκάζονται και ζητούν ελεημοσύνη από εύπορους ιδιώτες για να αγοράσουν τις στολές με τις οποίες θα παλέψουν με τον καιρό. Είναι αδιανόητο να βρίσκονται την ίδια στιγμή 6 άνθρωποι με φύλλα πορείας, σε νησιά χωρίς να κάνουν τίποτα.

Φαντάζομαι ότι και αυτοί έτσι αισθάνονται. Δεν είναι ευχάριστο να καταλήγεις 90 κιλά βάρος στο FMS, όταν έχεις μία καριέρα χρόνων σε ένα διασωστικό σκάφος.

Εκτός των ανωτέρω, τίθεται και θέμα ασφάλειας για τις ζωές τους. Εάν το ελικόπτερο προσθαλασσωσθεί μετά από βλάβη και ο επιβαίνων σύνδεσμος πνιγεί, τί θα έχετε να λέτε στους δικούς του; Ότι πέθανε εν ώρα υπηρεσίας; Τι υπηρετούσε δηλαδή; Την ματαιοδοξία της ηγεσίας του Λ.Σ; Ή την ανικανότητα της ηγεσίας της Π.Α να επιβάλλει την λογική;

Χαίρομαι πολύ που υπηρετώ σε ένα σώμα, με σαφώς λιγότερη παρουσία συντεχνιών και συντεχνιακών συμπεριφορών. Εάν, ωστόσο, η Π.Α. είχε την ίδια χαζή νοοτροπία, θα φροντίζαμε να μην επιβαίνει σύνδεσμος του Λ.Σ στα καινούρια 8 ελικόπτερα CSAR που διαθέτουμε, μιάς και αυτά αγοράστηκαν με λεφτά από το “δικό μας υπουργείο”, όπως άκουσα πολλάκις να λένε διάφοροι φορείς του Λ.Σ.. Δεν καταλαβαίνω και δεν θέλω να καταλάβω τι σκεπτικό είναι αυτό. Τί θα πεί το “δικό μας υπουργείο”; Μήπως υπηρετούμε διαφορετική πατρίδα; Τι θα πεί να επιβαίνει σύνδεσμος του Λ.Σ; Μήπως υπηρετεί άλλα συμφέροντα; Είχα την εντύπωση ότι όλοι οι ένστολοι σε μία σημαία ορκιστήκαμε.