Η Σαντορίνη, γνωστή για την απαράμιλλη φυσική της ομορφιά και την ιστορική της σημασία, προσελκύει εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο, καθιστώντας την έναν από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς παγκοσμίως.

Σε αυτό το πλαίσιο, η αυξανόμενη χρήση ελικοπτέρων από επισκέπτες του νησιού έχει προκαλέσει διαφωνίες. Τα ελικόπτερα προσφέρουν έναν γρήγορο και αποτελεσματικό τρόπο μεταφοράς, ιδιαίτερα για τους τουρίστες υψηλού εισοδήματος που επιλέγουν τη Σαντορίνη για τις διακοπές τους. Αυτή η κατηγορία επισκεπτών συνεισφέρει σημαντικά στην τοπική οικονομία, ξοδεύοντας χρήματα σε πολυτελή καταλύματα, εστιατόρια και καταστήματα, ενισχύοντας έτσι την οικονομική δραστηριότητα του νησιού και όχι μόνο.

Τα ελικόπτερα που χρησιμοποιούνται στη Σαντορίνη πληρούν αυστηρά κριτήρια ασφαλείας, συνήθως διαθέτουν πιστοποιητικά θορύβου και οι αεροπορικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα αυτό τηρούν τις νόμιμες διαδικασίες και ακολουθούν όλα τα απαραίτητα πρωτόκολλα.

Επιπλέον, τα πεδία προσγείωσης στο νησί έχουν επιλεγεί με προσοχή μακριά από κατοικημένες περιοχές. Οι καταγγελίες που εκφράστηκαν από ορισμένους κατοίκους είναι κατανοητές, αλλά δεν αντικατοπτρίζουν το γενικό συμφέρον της κοινότητας. Μία δεκαμελής επιτροπή συστάθηκε για να προβεί σε έλεγχο από τα οποία βγήκαν τα εξής συμπεράσματα.

Παρόλο που οι εκμεταλλευόμενοι τα ελικόπτερα, θέλουν να είναι όσο δυνατό πιο τυπικοί, αυτό φαίνεται να μην είναι δυνατό για τους παρακάτω λόγους:

  1. Το αεροδρόμιο της Σαντορίνης «δε συμπαθεί» τα ελικόπτερα. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι λιγότερα του 20% των αιτημάτων προσγείωσης PPR ικανοποιούνται.
  2. Στο νησί δεν υπάρχει επίσημο αδειοδοτημένο ελικοδρόμιο παρόλο που οι εκμεταλλευόμενοι επανειλημμένως το έχουν απαιτήσει από το Δήμο.
  3. Με τα παραπάνω διά της ατόπου απαγωγής καταλήγουμε ότι τα ελικόπτερα στη Σαντορίνη μπορούν να προσγειώνονται μόνο σε πεδία προσγείωσης.

Σύμφωνα με τη νομοθεσία EASA και ICAO για τον τρόπο εκμετάλλευσης των αεροσκαφων, μιλάμε μόνο για non scheduled η charter flights. Στο ΠΔ 19/2009 – ΦΕΚ 35/Α’/3.3.2009 Αρθρο 3 παρ. 1 στ’,  σαφέστατα αναφέρεται ότι οι non scheduled “μη προγραμματισμένες πτησεις” δέν απαιτείται να εκτελούνται απο ελικοδρόμια. Περαιτέρω οπως περιγράφεται στο Αρθρο 12, παρ. 1, του ίδιου Διαταγματος, “Ο χειριστής του ελικοπτέρου είναι υπεύθυνος για την πτητική λειτουργία του ελικοπτέρου σε πεδία προσγείωσης, έχει την πλήρη ευθύνη για την καταλληλότητα του πεδίου προσγείωσης και κρίνει, ενώ βρίσκεται στον αέρα, την καταλληλότητα της περιοχής”.

Τι ακριβώς σημαίνει προγρσμματισμένη πτήση, Scheduled Flight; Γιατι υπάρχει αδυναμια απο κάποιους να καταλάβουν  και ερμηνεύουν τον όρο όπως θέλουν κατα περίπτωση;

Προγραμματισμένη πτήση είναι μια πτήση που εκτελείται σύμφωνα με ένα σταθερό χρονοδιάγραμμα, προσφέροντας τακτικά δρομολόγια μεταξύ συγκεκριμένων αεροδρομίων ή ελικοδρομίων. Αυτές οι πτήσεις είναι δημόσια διαθέσιμες για κράτηση και εκτελούνται με συνέπεια, ανεξάρτητα από τον αριθμό των επιβατών. Σε αντίθεση με τις πτήσεις charter, οι προγραμματισμένες πτήσεις ακολουθούν ένα καθορισμένο πρόγραμμα που δημοσιεύεται από την αεροπορική εταιρεία. (Περισσότερα παρακάτω στο Definitions)

Αυτό που δεν έχει γίνει αντιληπτό είναι ότι παγκοσμίως τα ελικόπτερα φτιάχτηκαν για να επιχειρούν κατεξοχήν εκτός οργανωμένων χώρων δηλαδή από ταράτσες, κήπους, αυλές, χωράφια. Εδώ στην Ελλάδα φαίνεται ότι υπάρχει ή άποψη ότι μπορούν να επιχειρούν μονο από αεροδρόμια και ελικοδρόμια. Να σημειωθεί ότι έχουν λήξει οι πιστοποιήσεις της πλειονότητας των ελληνικών ελικοδρομίων, μετατρέποντάς τα ουσιαστικά και πάλι σε χωράφια… Ελικοδρόμια που δεν έχουν ρεύμα, τα πυροσβεστικά τους μέσα έχουν να λειτουργήσουν χρόνια, τα ανεμούρια είναι ανύπαρκτα, οι σημάνσεις εξαφανισμένες κτλ.

Ενω λοιπόν το κράτος φαίνεται ανίκανο να ελέγξει τον εαυτό του, δηλαδή τα κρατικά ελικοδρόμια, ξεσπάει στους ιδιώτες ερασιτέχνες η επαγγελματίες. Αξίζει να σημειωθεί ότι από τους προορισμούς που επιλέγουν οι VIP επιβάτες μόνο ένα 5% μπορεί να ικανοποιηθεί με τους τρόπους που προσπαθεί να θεσπίσει η πολιτική αεροπορία. Η επιτροπή που αποτελούνταν από εισαγγελέα, αστυνομία, την Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ), ΑΑΔΕ καθώς και τελωνειακή αρχή, πραγματοποίησε επίσκεψη εχθές 8 Αυγούστου, σε όλα τα πεδία προσγείωσης στη Σαντορίνη. Ωστόσο, η επίσκεψη αυτή φάνηκε να μήν λύνει προβληματα απλά να δημιουργεί περισσότερα. Και επειδή μιλάμε για πτήσεις και Αεροπορική Νομοθεσία τα μέλη της επιτροπής αποτελούνταν από οποιονδήποτε αναρμόδιο εκτός από πιλότο!!! έτσι ώστε άποψη για ένα τόσο σοβαρό θεμα να έχουν μόνο μη σχετικοί και ημιμαθείς.

Οι εμπλεκόμενοι φορείς ήταν ελάχιστα έως καθόλου ενημερωμένοι για τα θέματα λειτουργίας των ελικοπτέρων πλην της ΑΠΑ ίσως. Το σίγουρο είναι ότι υπήρχε περιορισμένη αντίληψη για τη χρήση των ελικοπτέρων και σε μερικές περιπτώσεις παρερμηνεία ευρωπαϊκών κανονισμών, γεγονός που οδήγησε σε εσφαλμένα συμπεράσματα. Όπου δεν βρέθηκαν προβλήματα… εννοείται ότι δημιουργήθηκαν. Φαντασία να υπάρχει, από άγνοια μπόλικη, συνδυασμός τέλειος.

Αυτό που προκύπτει από τη συγκεκριμένη επίσκεψη είναι ότι οι αρμόδιοι φορείς δείχνουν να μην επιθυμούν πτήσεις ελικοπτέρων, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει απώλεια σημαντικών εσόδων για το νησί και το κράτος. Και τι απαντάμε στους ξένους που από πέρυσι έχουν προπληρώσει για την πτήση τους;

Η χρήση ελικοπτέρων, αντιπροσωπεύει μια ευκαιρία για περαιτέρω ανάπτυξη και ανάδειξη του νησιού. Οι αρχές και οι κάτοικοι πρέπει να εργαστούν από κοινού για να εξασφαλίσουν ότι αυτή η μορφή τουρισμού θα εξελιχθεί με τρόπο που να ωφελεί την ευρύτερη κοινότητα, διατηρώντας παράλληλα την μοναδική ταυτότητα της Σαντορίνης.

Αποδεικνύεται για ακόμα μια φορά ότι η Γενική Αεροπορία στην Ελλάδα αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις, όχι μόνο από τη νομοθεσία αλλά και από την έλλειψη υποστήριξης από τους ίδιους τους αρμόδιους φορείς. Αντί να ενθαρρύνονται και να διευκολύνονται οι πτητικές δραστηριότητες, παρατηρούμε μια τάση να περιοριστούν ή ακόμα και να σταματήσουν, κάτι που μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις τόσο για τις ελληνικές αεροπορικές επιχειρήσεις όσο και για την οικονομία και τον τουρισμό της χώρας. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι η Ελλάδα έχει χαρακτηριστεί ως η πλέον αντιαεροπορική χώρα του πλανήτη σε όλα τα επίπεδα. Ίσως βέβαια να κρύβονται και συμφέροντα πίσω από τη συγκεκριμένη προσπάθεια δημιουργίας κολλημάτων για τις πτήσεις των ελικοπτέρων στο νησί…

 

Definitions

ICAO – Air taxi revenue flights: On-demand, non-scheduled flights on short notice for the carriage by air of passengers, freight or mail, or any combination thereof for remuneration usually performed with smaller aircraft including helicopters (typically no more than 30 seats). Also includes any positioning flights required for the provision of the service. (I – Commercial air carriers)

ICAO – Scheduled services (revenue): Flights scheduled and performed for remuneration according to a published timetable, or so regular or frequent as to constitute a recognizably systematic series, which are open to direct booking by members of the public; and extra section flights occasioned by overflow traffic from scheduled flights. (I – Commercial air carriers)

Scheduled flight: A flight that is part of a series of flights performed by aircraft for the transport of passengers, cargo, or mail, according to a published timetable. These flights operate on a regular basis and are available for public booking. They differ from non-scheduled or charter flights, which do not follow a set timetable and are often arranged for specific groups or purposes​.

Πεδίο προσγείωσης ελικοπτέρων: περιοχή προσγείωσης και απογείωσης ελικοπτέρων, που χρησιμοποιείται προσωρινά ή εκτάκτως για την εξυπηρέτηση μη τακτικών πτήσεων. (ΠΔ 19/2009 – ΦΕΚ 35/Α’/3.3.2009 – Αρθρο 2 παρ 9)

Ελικοδρόμιο: αεροδρόμιο επί του εδάφους σε σταθερή, υπερυψωμένη ή μη κατασκευή προορισμένη να χρησιμοποιείται εν όλω ή εν μέρει για την άφιξη, αναχώρηση και επίγεια κίνηση ελικοπτέρων. (ΠΔ 19/2009 – ΦΕΚ 35/Α’/3.3.2009 – Αρθρο 2 παρ 7)

Greek AIP  ENR
1.1.22.1.2.1.3 At non-specified provisionary fields
1.1.22.1.2.1.3.1 The helicopter pilot and operator are solitarily responsible for:
a) selecting the area to be used as a provisionary field,
b) judging whether the area selected to be used as provisionary field, is situated out of inhabited areas or not,
c) complying to the helicopter performance restrictions during landing at and take off from provisionary fields,
d) the safety and protection of persons and properties on the ground,
e) the safety of flights.
f) not selecting and avoiding landing at a provisionary field within an environmentally or otherwise protected area (according
12 of Presidential Degree 19/2009, GG A’/35/3-3-2009). (http://www.geodata.gov.gr and http://www.ypeka.gr/Default.aspx?tabid=433)

Πεδία προσγείωσης ελικοπτέρων, Άρθρο 12 , ΠΔ 19/2009 – ΦΕΚ 35/Α’/3.3.2009

2. Ο χειριστής του ελικοπτέρου είναι υπεύθυνος για την πτητική λειτουργία του ελικοπτέρου σε πεδία προσγείωσης, έχει την πλήρη ευθύνη για την καταλ− ληλότητα του πεδίου προσγείωσης και κρίνει, ενώ βρί− σκεται στον αέρα, την καταλληλότητα της περιοχής.

3. Με ευθύνη του χειριστή θα γνωστοποιείται άμεσα μετά την προσγείωση στην πλησιέστερη Υπηρεσία Εξυπηρέτησης Εναέριας Κυκλοφορίας το κλείσιμο του σχεδίου πτήσης. Ο χειριστής θα πρέπει να εξασφαλίζει ότι δεν υπάρχει αντίρρηση για προσγείωση σε ιδιωτικό χώρο από τον ιδιοκτήτη του.